Ödem yaygın şekilde şişme olarak bilinmektedir. Bilimsel olarak ise deri altında biriken sıvılar ya da iltihaplar olarak isimlendirilmektedir. Bunları yanı sıra vücudun sadece belli bir bölümünde oksijenin azalmasına bağlı olarak iltihaplanma, zehirlenme gibi farklı durumlarda da ortaya çıkabilmektedir. Ortaya çıkma nedenleri arasında kap hastalıkları ve böbrek hastalıkları da bulunmaktadır. Sorunun oluşması durumunda özellikle ellerde, kollarda, bacaklarda ya da yüzde şişme görülmektedir. Etkilenen bölgede şişmeye ek olarak kızarıklık da oluşabilmektedir. Ödem neden olur açıklamalarına göre ödemin geçme zamanı değişmektedir. Bazı ödemler bir günde bazıları ise birkaç gün içerisinde yok olmaktadır. Ödemin tedavisinde işlemler kişiselleştirilmelidir. Şişmeye neden olan durumu ortadan kaldırmak için adımlar atılmaktadır. Bunlara karşın uzmanlar dinlenme, tuz tüketimini azaltma, vücutta yer alan fazla sıvının azaltılması adına ilaç alma yöntemleri denenebilmektedir.
Ödem Türleri Nelerdir?
Bilimsel araştırmalar ödem türlerini üç ana başlıkta toplamıştır. Bu da cilt altına oluşan sıvının bileşiminin tam olarak ne olduğu hakkında bilgi edinmeyi amaçlamaktadır. Kabul edilen başlıca ödem türleri;
1. Yaygın Ödem
Bu ödem türü oldukça fazla olarak görülmektedir. Genellikle su ve tuzdan oluşmaktadır. Özellikle polen alerjisi, böcek ısırıkları, makyaj ya da toza maruz kalma gibi durumlar yüzünden ortaya çıkmaktadır. Bunlara karşın genel olarak bakıldığında yer aldığı yere göre ciddi bir sağlık sorunu haline gelebilmektedir. Bu neden yüzünden sağlık kuruluşlarına gidilmesi önerilmektedir.
2. Lenfödem
Lenfödem genel manada lipidler, su ve tuz bileşimlerinden meydana gelmektedir. Tanımlaması ise lenfatik dolaşımın parçası olarak görev yapan sıvının vücuda kaçması şeklinde yapılmaktadır. bu tür ödem özellikle kanser, obezite ya da tıkalı olan lenf düğümlerinde yaygın olarak görülmektedir.
3. Miksödem
Miksödemin diğer ödem türlerinden farklı olan yanı daha sert olmasıdır. Bu ödemin bileşim oranları diğerlerinden daha yüksektir. En yaygın görüldüğü yer ise yüz bölgesidir. Esas olarak hormon tedavisi olan kimselerde ya da hipotiroidzm sıkıntısı olanlarda teşhis edilmektedir.
Ödemin Ana Belirtileri
Ödem belirtilerinin ilki ödemden etkilenen bölgede bir şişlik oluşmasıdır. Ancak şişliğin olması gerekenden daha büyük olması sayesinde kırmızı renkte olan diğer şişliklerden fark edilmesinde yardımcıdır. Kişilerin ödem sorunu ayaklarında ya da bacak bölgelerinde ise özellikle yürüme gibi aktivitelerde yanma ya da ağrı hissedebildikleri bilinmektedir. Ödemler genellikle birkaç saat içerisinde geçmektedir. Durum bu şekilde olmazsa, şişlik artarsa, hafif ya da orta dereceli ağrı oluşmuşsa bir acil servise başvurulması önerilmektedir. Çünkü uzmanlar ödem nedeni için röntgen ya da idrar testleri yaparak tedaviye başlayacaklardır. Ödemin olası nedenleri arasında;
1. Kılcal Basıncın Artması
Kılcal basınç oranının artması genellikle damar tıkanıklarından ileri gelmektedir. Damarların tıkanmasının nedeni ise yağ birikmesinden çok dar kıyafetlerin giyilmesi gibi maddelerde açıklanabilmektedir. Bu durum ortaya çıktığında sıvıların kan damarlarında normalden daha yüksek basınç hissi yaşanmaktadır. Bu da sıvıların damardan sızmasına ve vücut dokularında birikmelerine neden olmaktadır. Tuz diyetlerinin yapılması, çeşitli kalp rahatsızlıkları da bu sorunun nedenleri arasında sayılabilmektedir. Uygun şekilde tedavi edilmemesi halinde ise akciğerde sıvı birikimine yol açabilmektedir.
2. Plazma Proteinlerinin Değerlerinin Azalması
Ödem, plazma proteinlerinin azalmasından sonra da oluşabilmektedir. Seviyenin azalması halinde derinin alt katmanlarında bulunan sıvıların yeniden emilmesi durumu ortadan kalkmaktadır. Bu da deri altında sıvı birikimine neden olmaktadır. Üstelik dokularda daha fazla olan bu sıvı dolaşımda kalmayarak böbreklerdeki idrar üretiminin de azalmasına yol açmaktadır. Sonuç ise vücuttaki ödem miktarının daha da artmasıdır. Bu tür ödemler genellikle karaciğer hastalığı ya da protein yetersizliği olan kişilerde daha yaygın şekilde görülmektedir.
3. Kılcal Geçirgenliğin Artması
Kan damalarında meydana gelen iltihaplanma sonrasında damarların geçirgenlik oranı artmaktadır. Bu neden yüzünden kan damarlarında yer alan sıvılar kaçarak ödeme neden olmaktadır. Alerjiler, C vitaminin eksik olması, toksinler, ya da alerjiler kılcal basıncın artmasına ve bahsedilen ödem türünün görülmesine neden olabilmektedir.
4. Lenfatik Döngünün Bozulması
Lenfatik döngünün tıkanmasına bağlı olarak oluşan ödem türüne lenfödem denmektedir. Bu tür ödemler lenfatik damarlardan herhangi birinde tıkanma olması durumunda ortaya çıkmaktadır. Lenf nodu kanseri ya da hipotiroidizm gibi hastalıklar sonrasında daha yaygın olarak görülmektedir. Bu ödemlerin temel özelliği ise şişliklerin dokunulması halinde daha sert görülmeleridir. Bazı kişilerde sıkma işlemi portakal görünümü de oluşturabilmektedir.
Ödem Tedavisi Nasıl Yapılır?
Ödem tedavisi için ödeme neden olan durum tesit edilmektedir. Buna göre bir tedavi yöntemi belirlenmektedir. Hafif olan vakaların tedavisinde oluşan ödem kaybolana kadar fazla sıvının vücuttan atılması adına dinlenme tavsiye edilmektedir. Beslenme rutinlerinden tuzu çıkarmak ya da ödemli bölgelere masaj yapmak da tavsiyeler arasında bulunmaktadır. Karaciğer, böbrek ve diğer hayati organlarda sağlık sorunları ortaya çıkan vakalar ağır olarak nitelendirilmektedir. Böyle vakalarda ilaç kullanımına ek olarak ödeme neden olan ana hastalığın tedavisi için de çalışılmaktadır.
Ödem Önleyici Tavsiyeler
Kişiler günlük rutinlerine sağlıklı öneriler ekleyerek ödem oluşumuna engel olabilmektedir. Sayılacak olan yöntemler ödem oluşumunu engellediği gibi var olan ödem miktarını da azaltmaktadır. Bunlar:
- İdeal kilonun korunması,
- Beslenmede tuz tüketim oranlarının azaltılması,
- Yatarken bacakların havada bırakılması,
- Düzenli olarak egzersiz yapılması, şeklindedir.
Yukarıda sayılan işlemler herhangi bir kronik hastalığı olmayan herkes tarafından uygulanabilmektedir. Fakat sağlık sorunları olanlar egzersiz yapmadan önce muhakkak doktorlarına danışmak zorundadır.
0 Yorum