Kuduz hastalığının taşınmasın ve bulaştırılmasında tek vektör memelilerdir. Son derece ölümcül olan bu hastalığa “rabia virüs” sebep olmaktadır. Bu virüs memelilerin ağız salgıları ile taşınmaktadır. Bu yüzden hastalık ısırık ile ilişkilendirilir. Hastalık öncelikle sinir sistemine oradan da beyne ulaşır. Bu bilgi hastalığın kuluçka süresini hesaplamak için önemlidir. Eğer virüs beyninizden ne kadar uzağa bulaştıysa hastalık o kadar geç ortaya çıkar. Boynundan kuduz bir köpek tarafından ısırılan kişi bacağından ısırılandan daha çabuk hasta olur.
Kuduz hastalığının belirtileri ise hastalık beyne ulaştıktan sonra yani ölümden birkaç gün önce ortaya çıkar. Kuduzlu hayvanla temas eden kişi erken dönemde tedavi edildiğinde ise hastalığın öldürücülüğü kalmamaktadır. Hastalık belirtileri ortaya çıkmadan önce kişiye kesin tanı koyacak herhangi bir test bulunmamaktadır. Bundan dolayı kuduz şüphesi olan hayvanlarla temas eden herkes hastalığı taşıyormuş gibi tedavi edilmelidir.
Yarasalar
Hayvanlardan insanlara bulaşan ve öldürücülüğü en yüksek, en tehlikeli hastalıklardan biri kuduzdur. İnsanlarda görülen kuduzun en sık taşıyıcısı yarasalardır. Antartika hariç her kıtada yarasalar bulunur. Özellikle tropik bölgelerde yoğunlaşmışlardır. Aynı zamanda göç eden hayvanlardır. Bu yüzden bölgeler arasından kuduz taşınmasına sebep olabilirler. Diğer kuduz bulaştıranlar gibi yara sa da ısırık yoluyla hastalığı bulaştırır. Fakat küçük hayvanlar olan yarasaların ısırıkları fark edilmeyebilir. Özellikle ev içerisine kadar yarasalar girmişse bütün ailenin muayeneden geçmesi gerekebilir.
Rakunlar ve Kokarcalar
Kuduz bulaşmasında en yaygın taşıyıcılar arasında bulunan diğer hayvanlar ise rakunlar ve kokarcalardır. Ülkemizde çok sık karşılaşılmasa da özellikle Amerika ve Kanada gibi ülkelerde her iki hayvana da sıklıkla rastlanır. Diğer küçük kemirgenlerden farklı olarak bu hayvanların ısırığı ciddi şekilde kendini belli eder.
Köpekgiller
Kuduzun daha yaygın olduğu özellikle Hindistan gibi ülkelerde en sık bulaştırıcı hayvan vahşi köpeklerdir. Çakal ve tilki gibi yabani köpek türleri virüs bulaştırıcı etkiye sahip olabilirler. Rakun ve kokarcalar gibi vahşi köpekler topluluklardan çok uzak görülse de özellikle kırsal kesimlerde karşılaşılması muhtemeldir.
Diğer Memeli Taşıyıcılar
İnsanlar yakın teması olan evcil ve yabani hayvanlardan kuduz bulaştırma riski olanlar şunlardır:
- Kediler
- Köpekler
- İnekler
- Gelincikler
- Keçiler
- Atlar
- Tavşanlar
- Kunduzlar
- Maymunlar
- Dağ sıçanları
Bunlar kulağa çok uzak örnekler gibi gelebilir. Ancak unutulmamalıdır herhangi bir memeli hayvan kuduz virüsünü bulaştırabilir. Kuduz olma ihtimali tarafından ısırılan insanlar en kısa süre içerisinde tıbbi yardım almalıdır. Mevcut önleyici aşılar zamanında uygulandığında etkili sonuçlar vermektedir.
0 Yorum