İnsanlarda Eksik Yağ Asitleri Nasıl Etki Gösterir?


Günlük alınması gereken karbonhidrat, protein ve yağ asiti miktarları belirlenmiştir. Yağ asiti eksikliği oldukça nadir olmasına rağmen bazı kişilerde eksik olabilir. Bazı yağ asitlerini insan vücudu sentezleyebilir. Omega 3 ve Omega 6 yağ asitlerinin ise sentezlenmesi için gerekli olan enzimler insan vücudunda yer almaz.

Yağ Asitleri İnsan Vücudu İçin Gerekli Midir?

Bazı yağ asitleri hücre zarlarının iyi çalışması ve görevini yerine getirmesi için gereklidir. Omega 3 ve Omega 6 yağ asitlerinin vücutta üretilmesi imkansızdır. Yağ asitlerinin sentezlenmesi için bazı özelleşmiş enzimler gerekir. Önemli bir kuruluş olan Linus Pauling Enstitüsü’nden yapılan araştırmaya göre; insan vücudu tek zincirli doymamış yağ asitleri ile bazı doymuş yağ asitlerini üretebilir. Gerekli enzimin varlığı sayesinde üretilen yağ asitlerinin eksikliği görülmez. Önemli olan omega 3 ve 6 yağ asitlerinin bazı özellikle omega 3 yağ asitinin iki türü için zorunlu olan ALA mekanizmasından üretilmesi gerekir. İnsanlarda bu tarz dönüşümü yerine getirecek mekanizma bulunmaz. Gerekli olan mekanizma tam olarak bulunmadığından uzmanlar özellikle iki tip Omega 3 yağ asitinin ekstra olarak alınmasını tavsiye eder.

1 55
İnsanlarda Eksik Yağ Asitleri Nasıl Etki Gösterir? 36

Vücut için gerekli olan bu iki tip omega 3 yağ asitlerinin vücut direnci yani bağışıklığa fayda sağladığı bulunmuştur. Bu faydanın nedeni ise alyuvar kan hücrelerinin çoğalmasına katkı sağlamasından kaynaklanır. Alyuvarlar hastalıklara karşı kişinin bağışıklığını artırıcı yönde etki yapar. Dışarıdan gelebilecek her türlü mikroba karşı direnci sağlayan alyuvar hücrelerinin salımında omega 3 yağ asitlerinin önemi büyüktür. İki tip omega 3 yağ asitinden olan DHA’lar özellikle beyin ve zeka gelişimi üzerinde de etkili bulunmuştur. Yapılan araştırmalarda bulunan sonuçlardan elde edilenlere göre eksik DHA alımında özellikle hamile anne adaylarının bebeklerinde beyin hücrelerinde eksik gelişim oluşabilir. Beyin hücreleri olan nöronlar sinirsel iletim ve alışveriş için önemlidir. Bu hücrelerin büyük bir kısmı gerekli yağ asitlerinden oluşur. Bu yağ asitlerinin eksikliğinde gelişim geriliği gibi sonuçlara varılabilir. 

2 54
İnsanlarda Eksik Yağ Asitleri Nasıl Etki Gösterir? 37

Göz sağlığı içinde gerekli olan DHA’lar anne adayının beslenmesinde eksikse bebeğin göz gelişimi sekteye uğrayabilir. Üstelik kalıcı hasarlara yani görme kayıplarına kadar gidebilir. Gerekli yağ asitlerinin eksikliği sonucunda gelişebilecek beyin ve göz sağlığındaki aksaklıklar kalıcı olabilir. Sinir sisteminin sağlıklı işlev yapmasında birçok esansiyel doymamış yağ asitlerine ihtiyaç duyulur. Hayati olarak işlev gören yağ asitlerinin yer aldığı iç organlar ve sinirsel iletim mekanizmasında gerçekleşecek bir aksamadan dolayı kalıcı olarak hasar oluşması kaçınılmazdır. Diğer bir önemli işlev olan bağışıklık için gerekli olan bazı hormonların içeriğinde; doymamış ve insan vücudunda üretilmeyen yağ asitleri bulunur. Özellikle vücut direnci için gerekli olan oksilipinler bu yağ asitlerinin varlığında sentezlenir. Yaralanma durumlarında ortaya çıkan enflasmasyonla ilgili genlerin işlevinde de önemli olan PUHA doymamış yağ asitlerinin eksikliğinde bu mekanizmalarda aksaklık oluşması olasıdır.

Vücutta Yağ Eksikliği Nasıl Anlaşılır?

Omega 3 ve Omega 6 yağ asitlerinin insan vücudu için gerekli olan yağ asitleri olduğu ifade edilmiştir. Özellikle gerekli olan yağ asitleri EFA’ların eksikliği bazı belirtilerle anlaşılabilir. Aşırı düşük yağ asitlerinin belirtilerinde ciltte aşırı bir kuruma görülür. Derinin üzerinde yer yer döküntüler meydana gelir ve pul şeklinde oluşur. Diğer bir belirti ise çok sık olmak şartıyla enfeksiyon oluşumudur. Bağışıklık için gerekli olan hücrelerin üretiminde de oldukça etkili olan esansiyel yağ asitlerinin vücutta aşırı azalmasından kaynaklı olarak sık hastalanma ve vücudun direncinde kırılmalar yaşanır. Hamile anne adaylarının bebeklerinde de büyüme sorunları ve beyin işlevinde sıkıntılar oluşabilir. Özellikle anne adayları bebeklerinin sağlıklı gelişimi için esansiyel yağ asitlerini aksatmadan tüketmesi gerekir. Son olarak da vücutta oluşan yaraların çok geç iyileşmesi görülür. Bu durumun nedeni ise enflamasyondan sorumlu hücrelerin yeterli esansiyel yağ asitlerini almaması olarak açıklanır.

Esansiyel yağ asitleri EFA’lar birçok besinde bulunur. İnsan vücudunun üretemediği yani üretmek için gerekli enzimi barındırmadığından dışarıdan alınmalıdır. Özellikle bitki ve hayvan kökenli esansiyel yağ asitleri oldukça fazladır. Bitkisel kökenli yağ asitlerinin sınıflandırılması linoleik asit ve alfa- linoleik asit (ALA) olarak yer alır. Hayvani kökenli olarak da EPA ve DHA olarak iki gruba ayrılır. Hayvani kökenli olan esansiyel yağ asitleri özellikle soğuk bölgelerde yaşayan ve yağlı olarak bilinen balıklardan karşılanır. Alabalık, somon, orkinos, sardalya, ringa, tuna ve istiridye olarak ifade edilir. Bitkisel kökenli olan esansiyel yağ asitleri ise; mısır yağı, ceviz, keten tohumu, ay çekirdeği, kanola yağı, soya yağı ve aspur yağı olarak açıklanabilir. İnsan vücudunun sağlıklı bir şekilde çalışması için gerekli olan esansiyel yağ asitlerinin alınma miktarları da kişiden kişiye fark yaratır. 

Amerikalı kuruluş Linus Pauling Enstitüsünün açıklamalarına göre; kadınların ve erkeklerin günlük diyetinde tüketmesi gereken esansiyel yağ asitleri miktarları farklılık gösterir. Omega 3 yağ asitini kadınlar günlük olarak 1,1 gram kadar almalıdır. Erkekler için önerilen omega 3 yağ asiti miktarı ise 1, 6 gram olarak ifade edilmiştir. Çocuklar için önerilen oran ise 0,5 ile 1 gram arasında gösterilir. Diğer faydalı yağ asiti olan Omega 6 içinde belirlenen günlük miktar cinsiyetlere göre değişkenlik gösterir. Kadınlarda bu miktar 12 gram olurken; erkekler için bu miktar 17 gram olarak açıklanmıştır. 


Beğendiniz mi? Arkadaşlarınızla Paylaşın!

Sizin Tepkiniz Nedir?

hate hate
0
hate
confused confused
0
confused
fail fail
0
fail
fun fun
0
fun
geeky geeky
0
geeky
love love
0
love
lol lol
0
lol
omg omg
0
omg
win win
0
win

0 Yorum

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir